Aktualności

130 lecie szczawnickiej OSP!

Ochotnicza Straż Pożarna ze Szczawnicy 13. czerwca (sobota) świętować będzie jubileusz 130 lat istnienia. Z tej okazji przygotowano wspaniałe uroczystości. Serdecznie zapraszamy.

KUP WIOSENNY NUMER MAGAZYNU -------------------------->
BUY THE NEW ISSUE OF MAGAZINE--------------------------->








Ochotnicza Straż Pożarna w Szczawnicy powstała w 1885r. i taką datę przyjęto. Ale istnieją wcześniejsze zapisy, że idea powstania Straży Przyzakładowej była już w 1882r. W Muzeum Pienińskim znalazł się dokument, mówiący że ówczesny właściciel Szczawnicy, a to Akademia Umiejętności w Krakowie, delegowała swych przedstawicieli do Szczawnicy, w celu zorganizowania ochrony przeciwpożarowej budynków zdrojowych. Ze sprawozdania z tegoż roku /1882/ podpisanego przez Panów: Estreichera, Szlachtowskiego i Sciborowskiego cytuję "Komitet więc kupił sikawkę, która wkrótce przy ogniu na wsi z dobrym skutkiem użyta była." I dalej "Wydelegował we wrześniu swego urzędnika Pana Gajdzica, który zjechawszy zorganizował liczną służbę zakładową jako Straż Pożarną i odbył z nimi ćwiczenia, przy użyciu sikawek i innych narzędzi ogniowych." Koniec cytatu. Zebrała się garstka społeczników, która wybrała komitet założycielski i w oparciu o statut z 1885r. powołali Ochotniczą Straż Pożarną w Szczawnicy Wyżnej. Do pierwszego w historii Zarządu OSP weszli:

Ks. proboszcz Przyboś - Prezes OSP
Stanisław Żuchowski - Skarbnik
Augustyn Buchs - Sekretarz
Łukasz Malinowski - Komendant OSP


Wojciech Czaja (Wójt Gminy Szczawnica Niżna) - Członek

Pierwszym honorowym członkiem naszej straży był Henryk Sienkiewicz, będący wówczas na leczeniu w Szczawnicy.
Między późniejszymi członkami Honorowymi znajdujemy nazwiska: Powstańca z 1863 roku Kozakiewicza, słynnego artysty malarza, jak również długoletniego kierownika Szkoły Wincentego Zguta. Wielką społeczniczką była też nauczycielka Maria Bielawska, pisarz Jan Wiktor, dr. Artur Werner założyciel Klubu Sportowego w Szczawnicy i wielu wielu innych.
W początkowym okresie działalności, Gmina Szczawnica Wyżna zakupiła sikawkę ręczną na czterech kołach, 50 metrów węża parcianego i kilka mundurów.

Dwa lata później, oddział otrzymał pełne jak na owe czasy uzbrojenie i umundurowanie. Stary spichlerz gminny wykorzystano na pierwszą remizę strażacką. Przebudowano go na ten cel za dotację 400 koron, otrzymanych od byłej wówczas popularnej "Florianki" /Towarzystwo Asekuracyjne/, jak również za te pieniądze, została wybudowana spinalnia obok Gminy.
Chrzest ogniowy przeszedł oddział członków nowo powstałej Straży w roku 1891, przy pożarze Starego Dworu, gdzie mieściła się wówczas jedna z klas Szkoły Ludowej.
Z biegiem czasu zapał członków zaczął słabnąć. Straż chyliła się ku upadkowi, a między członkami założycielskiego zarządu też nastąpiło rozluźnienie.

Przed rokiem 1902 nastąpiła reorganizacja w oddziale którą przeprowadził Łukasz Malinowski. Nowo przyjęci ludzie z Janem Malinowskim na czele, wnieśli nową myśl o teatrze amatorskim. Ta innowacja udała się, utworzono Kółko Amatorskie. Wystawiano wiele sztuk np. "Za chatą u Pana", "Bitwa pod Racławicami", "Wóz Drzymały", "Błażek Opętany".
I Wojna Światowa.

Coraz to nowe mobilizacje wchłaniają w wir wojny czynnych strażaków. Pozostał tylko zarząd składający się ze starszych ludzi niezdolnych do służby wojskowej. Zaciągali się wtedy do straży młodociani chłopcy. Między innymi w szeregi fajermanów wstąpili: Jan Mastalski "od Kościelnego" późniejszy długoletni Komendant OSP, Maciej z za Ławy, Walenty Gacek.
Rok 1918 - koniec I Wojny Światowej.
W Niepodległej Polsce można było zacząć pracę od nowa. Jan Malinowski został wybrany naczelnikiem oddziału straży, na miejsce swojego ojca Łukasza Malinowskiego, jak i kierownikiem Kółka Amatorskiego.

W roku 1922 zostaje oddana do użytku sztuka regionalna pt. "Wesele Góralskie" opracowana przez Jana Malinowskiego i przekazana jedynie na użytek OSP w Szczawnicy Wyżnej.
W roku 1926 powołano nowy zarząd z księdzem Matrasem na czele i zakupiono w tym roku sztandar dla swej jednostki OSP Szczawnica Wyżna. w tym samym czasie ówczesny wójt Szczawnica Niżna, powołuje do życia oddział Ochotniczej Straży Pożarnej w Szczawnicy Niżnej.
W skład zarządu weszli:

Ks. Jan Kozioł - Prezes OSP
Jan Tomala - Zastępca
Józef Wiercioch - Skarbnik /z pod Pielgrzyma/
Wojciech Słowik - Sekretarz / z pod Matki Boskiej/
Paweł Majerczak - Naczelnik /"Zającek/
Antoni Tomala - Zastępca Komendanta

W roku 1929 nasze oddziały wspólnie zorganizowały, pierwszy 10-cio dniowy kurs dla członków naszych oddziałów, jak i również dla strażaków z pobliskich miejscowości.
W roku 1930 na kierownika kółka amatorskiego w Szczawnicy Wyżnej powołano Piotra Zachwieję "Pyplę"

Rok 1931 - oddział OSP w Szczawnicy Wyżnej zakupił nowoczesną motopompę "Fiat". Jej poświęcenie i oddanie do użytku nastąpiło dopiero w 1933 r. po zakupieniu kompletu węży, na które wcześniej brakowało funduszy.

W roku 1934 oddział OSP w Szczawnicy Niżnej zakupił motopompę przenośną i samochód "Praga". Nasz region nawiedziła tragiczna w skutkach powódź. Pełna poświęcenia walka i ofiarność naszych strażaków uchroniła niejednego mieszkańca Szczawnicy od nieszczęśliwych wypadków. Dowodem tego jest list pochwalny, nadany naszej jednostce przez Zarząd Krakowskiego Okręgu Związku Straży Pożarnych RP za dzielność i ofiarność w czasie powodzi.
W 1935 roku nasze straże przyjęły nowy statut. Jednogłośnie wybrano nowy zarząd w składzie:

Jan Malinowski - Prezes
Wojciech Mastalski "Gołąbek" - Wiceprezes
Jan Arendarczyk - Skarbnik
Józef Madlich - Sekretarz
Antoni Urbański - Naczelnik
Jan Mastalski - Zastępca

Na zebraniu zarządu 16.04.1935 uchwalono założyć kurs samarytanek z sześciu miejscowych dziewcząt, a 17.11. powołano żeński oddział OSP, którego komendantką została Stanisława Węglarzówna "Giemzicka".
Straż brała udział w akcji gaśniczej domu pod "Wężem" i masowego pożaru w Grywałdzie.
W 1936 Długoletni prezes Jan Malinowski otrzymał nominację na komendanta rejonowego, a funkcję naczelnika przejął na krótko Antoni Urbański. Po jego rezygnacji pełnił ją Jan Mastalski. Dla oddziału Sz-ca Wyżna zakupiono i przerobiono na potrzeby straży od dawna wymarzony samochód o wartości 425 złotych.


::KALENDARIUM::

1885r. - Powołanie Ochotniczej Straży Pożarnej, zakup sikawki ręcznej, 50m węża parcianego i kilka mundurów dla strażaków OSP.

1891r. - Chrzest ogniowy przy pożarze starego Dworu.

1902r. - Reorganizacja OSP, zakup drugiej sikawki oraz akcesoriów.

1904r. - Powołanie Kółka Amatorskiego i wystawienie pierwszej sztuki "Za chatą u pana".

1917r. - Wielki pożar na Starej Drodze (ul. Flisacka).

1918r. - Koniec I wojny światowej, aktywne działanie straży i kółka amatorskiego.

1922r. - Wystawienie sztuki pt. "Wesele góralskie" powstanie zespołu regionalnego, który występuje z swoim programem w całej Polsce.

1926r. - Fundacja i poświęcenie sztandaru dla oddziału OSP Szczawnica oraz powołanie oddziału OSP w Szczawnicy Niżnej.

1929r. - Pierwszy dziesięciodniowy kurs przeciwpożarowy w Szczawnicy.

1930r. - Wielki pożar w Krościenku n/D na Zawodziu, udział szczawnickiej straży pożarnej.

1931r. - Zakup nowoczesnej motopompy "Fiat"

1932r. - Wielki pożar na Miedziusiu w Szczawnicy Niżnej.

1933r. - Zakup węży do motopompy, poświęcenie i oddanie jej do użytku.

1934r. - Zakup motopompy i samochodu "Praga" dla oddziału w Szczawnicy Niżnej.

1934r. - Ofiarna walka oddziałów OSP na terenie Szczawnicy podczas powodzi.

1935r. - Seria groźnych pożarów m.in. wielki pożar w Grywałdzie, "Pod Wężem" na Zawodziu w Szczawnicy i w posesji Wincentego Zguta

1936r. - Zakupienie samochodu dla OSP w Szczawnicy Wyżnej.

1937r. - Założenie orkiestry dętej.

1939r. - Wybuch II wojny światowej, rozwiązanie zarządów OSP, ale utrzymanie oddziałów OSP.

1941r. - Wielki pożar w Szlachtowej, spłonęło 3/4 wsi.

1942r. - Przekazanie budynku gromady dla OSP Szczawnica Wyżna.

1945r. - Wyzwolenie Szczawnicy i koniec II wojny światowej.

1946r. - Uaktywnienie działalności kółek amatorskich.

1949r. - 29 grudnia -odprowadzenie na miejsce wiecznego spoczynku Łukasza Malinowskiego- założyciela Straży Pożarnej.

1950r. - Reaktywowanie działalności zespołu regionalnego.

1957r. - Powołanie Zawodowego Pogotowia Straży Pożarnej, rozbudowa remizy i przekazanie wozu bojowego "Star 20".

1958r. - Uaktywnienie orkiestry dętej, prowadzenia podjął się Wojciech Mastalski "Gołąbek"

1959r. - Jubileusz 75-lecia OSP.

1962r. - Seria pożarów, spłonęły m.in. Dworek Gościnny, odbudowany Dom Nauczyciela na Sewerynówce oraz masarnia GS na Zawodziu.

1962r. - Szczawnica otrzymała prawa miejskie, połączono dwa oddziały pod jeden zarząd, budynki remiz przeszły pod Majątek Wsi.

1963r. - Odszedł z naszych szeregów długoletni członek OSP, wielki społecznik - Władysław Malinowski z Czertezika

1964r. - Długoletni naczelnik OSP Jan Mastalski składa rezygnację z zajmowanego stanowiska, pozostając nadal komendantem rejonowym. Na czele oddziału stanął jego syn Stanisław Mastalski.

1966r. - Odprowadzono na wieczny spoczynek Druha Jana Malinowskiego, długoletniego naczelnika, komendanta rejonowego, założyciela kółka amatorskiego i zespołu regionalnego. Był on również twórcą sztuki pt. "Wesele Góralskie".

1970r. - Kierownictwo nad zespołem regionalnym przejmują Aniela i Karol Krupczyńscy.

1972r. - Obchody 50-lecia wystawienia "Wesela Góralskiego". Zespół przyjmuje Imię Jana Malinowskiego.

1975r. - Obchody 90-lecia OSP. Jednostka otrzymała nowy sztandar, odznaczony "Złotym Medalem za zasługi dla Pożarnictwa". Długoletni członek OSP Druh, Jan Mastalski otrzymał Złoty Znak Związku OSP.

1976r. - Jednostka zdobyła dwa pierwsze miejsca za udział we współzawodnictwie między oddziałami miejskimi i wojewódzkimi.

1977r. - Zakupiono za pośrednictwem kpt. Józefa Wierciocha z jednostki wojskowej w Bydgoszczy z dotacji UM wóz terenowy "Gaz".

1979r. - Rozbudowa i dobudowanie dużego garażu i dyżurki dla Zawodowego Pogotowia Straży - z dotacji PZU, czyny społeczne członków straży pożarnej

1980r. - Decyzją komendanta wojewódzkiego w Nowym Sączu otrzymano nieodpłatnie nowoczesny samochód bojowy Star 244 typ 005 - 2.5 /16, a dotychczasowy Star 21 został przekazany dla OSP w Jaworkach.

1980r. - Otwarcie zmodernizowanej Izby Regionalnej, ufundowanej przez Zespół Regionalny im. Jana Malinowskiego.

1984r. - Komenda Wojewódzka SP w Nowym Sączu przekazała nieodpłatnie dla OSP w Szczawnicy dwie motopompy M-800 - Po - 5E

1984r. - Zakupiono z dotacji Urzędu Miasta motopompę szlamową z silnikiem wysokoprężnym, niezbędną przy akcji przeciwpowodziowej. Rozbudowa części strychowej remizy OSP. Dotacja PZU, Urzędu Miejskiego oraz czyny społeczne WOP i funkcjonariuszy MO

1985r. - Wielki jubileusz - 100-lecia szczawnickiej OSP

1985r. - Jednostka została odznaczona "Złotym Znakiem Związku OSP" i "Złotą Odznaką Zasłużony dla województwa nowosądeckiego". Kilkudziesięciu członków straży, zespołu i orkiestry otrzymało odznaczenia resortowe, państwowe i regionalne. Naczelnik OSP, a zarazem Komendant Miejski Straży Pożarnych, druh Stanisław Mastalski otrzymał "Złoty Krzyż Zasługi".

1986r. - Druh Stanisław Mastalski - Naczelnik OSP Komendant Miejski Straży Pożarnych jest jej członkiem od 1944r, odznaczony został "Złotym Znakiem Związku OSP"

1987r. - Jubileusz 50-lecia założenia orkiestry dętej przy OSP w Szczawnicy

1990r. - Urząd miasta zakupił dla OSP radiotelefon stacyjny oraz dwa radiotelefony samochodowe.

1991r. W grudniu wielki pożar na Prehybie. Spłonęło całe schronisko.

1992r. - Staraniem Naczelnika OSP Stanisława Mastalskiego nawiązano współpracę ze Szkołą Chorążych Pożarnictwa a obecnie Szkołą Aspirantów PSP w Krakowie, która za wynajęcie pomieszczenia - pokoiku w remizie OSP, dnia 24 kwietnia przekazała samochód Jelcz GCBA. Urząd Miasta kosztem 16.800.000 zł zakupił dla OSP drabinę aluminiową długości 14 m oraz pilarkę mechaniczną do drewna za sumę 5.400.000 zł. 26 sierpnia wybuchł duży pożar lasu w Kuźni Raciborskiej. W akcji tej uczestniczyli członkowie OSP ze Szczawnicy.

1992r. - W wyniku przeprowadzonej wśród społeczeństwa zbiórki pieniędzy uzyskano kwotę 33.527.000 zł, za którą sfinansowano zakup 50 odcinków węży pożarniczych i innego sprzętu p. pożarowego. Miejski Ośrodek Kultury dla naszej Orkiestry Dętej przekazał instrumenty muzyczne na sumę 872.200 zł.

1993r. - Komenda Rejonowa PSP w Nowym Targu przekazała dla OSP dwa samochody motopompy na sumę 352.166.000 zł. 21 sierpnia podpisano w Spiskiej Beli porozumienie o współpracy na niwie pożarnictwa. 26 września przeprowadzono zawody sportowo-pożarnicze, połączone z pokazami ratownictwa drogowego w wykonaniu Szkoły Aspirantów PSP z Krakowa. 30 września odszedł od nas na wieczny spoczynek wielki społecznik, długoletni członek OSP, kierownik Orkiestry Dętej przy OSP w Szczawnicy - druh Wojciech Mastalski. 30 października, na terenie uzdrowiska, wybuchł groźny pożar w willi "Reduta". W akcji brało udział 25 jednostek OSP i PSP z woj. nowosądeckiego. Straty wyniosły 1 miliard 700 mln. zł.

1994r. - Uchwałą OSP w Szczawnicy z dnia 21.03.1994r. nadano godność członka wspierającego Szkole Aspirantów PSP z Krakowa oraz GS "Samopomoc Chłopska" w Szczawnicy. 12.10.1994r. na podstawie decyzji dyr. Wojewódzkiej Kolumny Transportu Sanitarnego w Nowym Sączu nieodpłatnie przekazano dla straży samochód FSO 1500.

1997r. - Firma "Posadzki Przemysłowe"- Polska z Krakowa nieodpłatnie przekazała dla OSP samochód Polonez Truck na potrzeby ratownictwa technicznego.

1.10.2003 To przełomowy dzień w historii miasta Szczawnica jak i naszej Straży. W tym dniu po 47 latach funkcjonowania, został zamknięty posterunek alarmowy Państwowej Straży Pożarnej z Nowego Targu.

13.10.2003 W ramach współpracy miast partnerskich Szczawnica - Perleberg Zarząd OSP Szczawnica spotkał się z delegacją miasta partnerskiego przebywającą w Szczawnicy w dniach od 11 do 17 października 2003r. Rozmowy dotyczące współpracy Ochotniczych Straży Pożarnych ze strony Niemiec prowadził Komendant Ochotniczej Straży Pożarnej Powiatu PRIGNITZ - Pan Uwe Schleich.

02.05.2004 Ochotnicza Straż Pożarna w Szczawnicy podpisała umowę o współpracy i wymianie kulturalnej z Ochotniczą Strażą Pożarną z partnerskiego miasta Perleberg (Niemcy).

26.06 - 03.07.2004 Pięciu członków Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej jednostki OSP Szczawnica wraz z opiekunami przebywało na obozie dla młodzieży strażackiej organizowanym przez OSP z partnerskiego miasta Perleberg w niemieckiej miejscowości Cumlosen.

15 - 16.10.2005 Uroczyste obchody jubileuszu 120 lat OSP w Szczawnicy - rozpoczęły się otwarciem wystawy fotograficznej w budynku remizy. Następnie w restauracji „Halka” odbyła się konferencja nt. „Ochrona przeciwpożarowa i bezpieczeństwo ważnymi ogniwami zaspokojenia elementarnych potrzeb i tradycji społeczności lokalnych”. W drugim dniu obchodów odbył się uroczysty apel na Placu Dietla, poprzedzony Mszą św. w kościele parafialnym w intencji zmarłych i żyjących strazaków.


źródło: http://www.osp.szczawnica.pl/