Co nowego?

Tryptyk - zespół, który współtworzy rodzeństwo z Tylmanowej

Zespół "Tryptyk", a więc niezwykle uzdolnione rodzeństwo z Tylmanowej, już w Sylwestra wystąpi w Zakopanem z zespołem Zakopower i Brathanki. Serdecznie zapraszamy na ich koncert.

» zobacz więcej

Pieniny na międzynarodowej liście geoparków UNESCO?

Co łączy Szczawnicę z chińskim siedmiotysięcznikami Kunlun i islandzkimi gejzerami? Poza pięknem krajobrazu również rzadko spotykane gdzie indziej warunki geologiczne.

» zobacz więcej

Z numerów archiwalnych

KOŚCIÓŁ ŚW. KWIRYNA W ŁAPSZACH NIŻNYCH / THE CHURCH OF ST QUIRINUS IN ŁAPSZE NIŻNE

Łapsze Niżne leżą na Spiszu, który długo należał do państwa węgierskiego, a w granicach Polski znalazł się w roku 1920. O łapszańskiej parafii pisali niektórzy badacze, że powstała już w 1174 r. Ale to nieprawda. Powstała dopiero po 1313 r., kiedy to Zakon Kanoników Regularnych Stróżów Świętego Grobu Jerozolimskiego z Miechowa, w Polsce tradycyjnie zwanych miechowitami lub bożogrobcami, zamienił z Kokoszem Berzeviczym część swych dóbr szaryskich na dobra lendackie, do których należały Łapsze. Być może przy zamianie istniał już kościół, zapewne wystawiony przez Kokosza Berzeviczego, na co mogłoby wskazywać wezwanie świątyni. Patronuje jej popularny na Węgrzech święty Kwiryn (biskup Sisaku, męczennik, który działał na terenie obecnej Chorwacji za cesarza Dioklecjana); kościół w Łapszach Niżnych jest jedyną świątynią w Polsce pod takim wezwaniem. Łapsze Niżne lies in Spisz which for a long time belonged to the Hungarian state and only found itself within the borders of Poland in 1920. Some researchers believe the parish to have been established as early as in 1174, yet this is not the case. It was only set up in 1313, when the Canons Regular of the Holy Sepulchre and the Equestrian Order of the Holy Sepulchre of Jerusalem from Miechów, traditionally known throughout Poland as Miechowici or Bożogrobcy, exchanged a part of its Saros estate for the Lendak estate, of which Łapsze Niżne was a part, with a magnate Koko Berzeviczy. The church, most probably founded by Koko Berzeviczy himself, might already have existed at the time of the swap as the dedication of the church could suggest. This is because its patron saint is St Quirinius, a saint popular in Hungary. He was bishop of Sescia (today’s Sisak in Croatia) and a martyr who was active on the territory of today’s Croatia in the days of Emperor Diocletian. The church in Łapsze Niżne is the only church in Poland to be dedicated to him. Joanna Daranowska-Łukaszewska

» zobacz więcej

RYBOŁÓWSTWO W GÓRNYM DUNAJCU / FISHING IN THE UPPER DUNAJEC

Rybołówstwo w górnym biegu Dunajca najlepiej rozpoznano na odcinku między Czorsztynem, Szczawnicą i Tylmanową. Jednakże i w tym zakresie dysponujemy wyłącznie przyczynkami. Bogactwo ludowej kultury Podhala i Sądeczcyzny kierowało uwagę badaczy na główne nurty świadczące o jej odrębności – pasterstwo, strój, budownictwo i tańce. Rybołówstwo nie było przedmiotem bliższych badań. Rezultaty prac zależą od orientacji w kilku dziedzinach: dawnych warunkach przyrodniczych, zmianach osadnictwa i gospodarki, prawie i technikach dotyczących połowu oraz miejscowym folklorze. Fishing in the upper Dunajec has been best researched in the section from Czorsztyn by Szczawnica to Tylmanowa. Yet even here, what we have at our disposal are separate contributions. The wealth of the folk culture of Podhale and Sądeczcyzna regions has attracted the researchers’ attention to the main features attesting to their individuality: sheep herding, costume, architecture, and dance. Fishing has not been the subject of indepth studies. The results of the work carried out depend on the level of knowledge in a number of other fields: former natural conditions, changes in settlements and the economy, fishing laws and techniques, and local folklore. Jan Tyszkiewicz

» zobacz więcej